چگونه عوارض چشمی دیابت را کم کنیم؟

شبکیه، لایه­ای سلولی حساس به نور است که در پشت چشم قرار دارد، وظیفه آن تبدیل نور به سیگنال های الکتریکی است. این سیگنال‌ها پس از فرستاده شدن به سمت مغز، به تصاویری که می‌بینیم تبدیل می‌شوند. خون رسانی به شبکیه از طریق شبکه‌ای از عروق خونی بسیار کوچک تامین می‌شود. رتینوپاتی دیابتی یکی از عوارض بیماری دیابت است که به علت بالا رفتن سطح قند خون و آسیب به قسمت پشتی چشم (شبکیه) ایجاد می‌شود. در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، این اختلال ممکن است باعث نابینایی شود. معمولا چند سال طول می­کشد تا رتینوپاتی دیابتی به مرحله‌ تهدید بینایی برسد.

برای کاهش عوارض چشمی دیابت، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• کنترل قند خون

مهم‌ترین قدم برای حفظ سلامت چشم در افراد مبتلا به دیابت، کنترل قند خون است. می­بایست سطح قند خون را به طور منظم با استفاده از گلوکومتر چک کنید و در صورت بالا بودن آن، به پزشک مراجعه کنید. HbA1c خود را به طور منظم بررسی کنید. HbA1c میانگین قند خون شما در طول سه ماه گذشته را نشان می‌دهد. رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید و از مصرف غذاهای پرشکر و کربوهیدرات تصفیه شده پرهیز کنید. انجام روزانه حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی ،و یا ۵ روز در هفته توصیه می‌شود.

• معاینات منظم چشم

حداقل سالی یک بار برای معاینه چشم خود به چشم پزشک مراجعه کنید. چنانچه به رتینوپاتی دیابتیمبتلا باشید، ممکن است لازم باشد معاینات چشم را در دفعات بیشتری انجام دهید. در صورتی که هرگونه تغییر در بینایی خود، مانند تاری دید، لکه‌های شناور یا دوبینی مشاهده کردید، فوراً به چشم پزشک مراجعه کنید.

درمان عوارض چشمی دیابتی ها در صورت شدت بیماری

دیابت می‌تواند عوارض مختلفی برای چشم داشته باشد، در زیر به صورت مختصر به چند نمونه از این عوارض اشاره شده­است:

رتینوپاتی دیابتی : زمانی که سطح قند خون افزایش می­یابد، رگ‌های خونی موجود در شبکیه‌ی چشم ورم کرده و دچار پارگی و یا انسداد شده و موجب ایجاد بیماری رتینوپاتی دیابتی می­شوند. رتینوپاتی دیابتی منجر به تاری دید، خونریزی در چشم و حتی نابینایی شود. درمان رتینوپاتی دیابتی به صورت زیر است:

• درمان با لیزر: لیزر درمانی می تواند برای درمان رتینوپاتی دیابتی پیشرفته که باعث خونریزی یا نشت مایع در شبکیه می شود، استفاده شود.
• تزریق دارو: داروهایی به نام ضد فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (VEGF) می توانند برای درمان رتینوپاتی دیابتی که به لیزر درمانی پاسخ نداده است، استفاده شوند.

ادم ماکولا دیابتی: بخش کوچکی از شبکیه چشم ماکولا است که برای دید دقیق و جزئی ضروری است. زمانی که ادم ماکولای دیابتی اتفاق می‌افتد، مایعات در ماکولا جمع شده و ممکن است منجر به تاری دید و از دست دادن بینایی مرکزی شود. داروهای ضد VEGF می­توانند در درمان ادم ماکولای دیابتی که سبب ایجاد تورم و نشت مایع در شبکیه می­شود، استفاده شوند.

آب مروارید: افراد مبتلا به دیابت در معرض خطر ابتلا به آب مروارید می­باشند. آب مروارید باعث کدر شدن عدسی چشم شده و  ممکن است موچب تاری دید، خیرگی و مشکل دید در شب شود. جراحی آب مروارید تنها راه درمان این عارضه است.

گلوکوم: به گروهی از بیماری‌های چشم که به عصب بینایی آسیب می‌رسانند گلوکوم گفته می­شود. نقش عصب بینایی رساندن  اطلاعات از چشم به مغز می­باشد. گلوکوم ممکن است منجر به از دست دادن میدان دید و در نهایت نابینایی شود. راههای درمان گلوکوم به صورت زیر است:

• داروهای مختلفی برای کاهش فشار چشم و جلوگیری از آسیب به عصب بینایی وجود دارد.
• لیزر درمانی می­تواند درمان گلوکوم در افرادی که به دارو پاسخ نداده است، استفاده شود.
• جراحی می­تواند برای درمان گلوکوم که به دارو یا لیزر درمانی پاسخ نداده است، استفاده شود.

خشکی چشم: بیشتر افراد مبتلا به دیابت در معرض خطر ابتلا به خشکی چشم هستند. خشکی چشم ممکن است باعث سوزش، خارش و قرمزی چشم شود.

پیشگیری از عوارض دیابت بر روی چشم

با انجام اقدامات زیر می‌توانید خطر ابتلا به عوارض چشمی دیابت و یا از دست دادن بینایی را به طور قابل توجهی کاهش دهید:

• از سیگار کشیدن خودداری کنید زیرا خطر ابتلا به عوارض چشمی دیابت را افزایش می­دهد. سیگار اثرات مخربی روی سیستم بدنی فرد خواهد داشت. سیگار مشکلات مختلفی برای سلامت فرد از جمله بیماری‌های قلب و عروق ایجاد می­کندو این افراد مستعد حملات قلبی و سکته هستند و این مسئله در مورد بیماران دیابتی بسیار اهمیت دارد.

• از فشار خون بالا خودداری کنید زیرا به رگ‌های خونی چشم آسیب می­رساند. فشار خون بالا در افراد دیابتی یک اتفاق شایع است و در نهایت بر روی بینایی اثر می‌گذارد. برای کاهش خطرات ناشی از افزایش فشار خون، فشار خون خود را مرتباً کنترل کنید. فشارخون نرمال و طبیعی به اندازه قند خون برای افراد دیابتی دارای اهمیت است.

• وزن خود را در حد متعادل نگه دارید. چاقی خطر ابتلا به عوارض چشمی دیابت را افزایش می­دهد. رژیم غذایی بسیار در روند بیماری موثر است. زمانی که سطح قند خون تغییر کند، شکل لنز چشم تحت تاثیر قرار گرفته، تغییر پیدا می­کند و باعث تاری دید می‌شود. برنامه غذایی شما بهتر است حاوی ویتامین A ، ویتامین C ویتامین E ،بتاکاروتن و اسید چرب امگا ۳، لوتئین و زینک باشد.

• همچنین نوشیدن آب در طول روز یکی از راه‌های مدیریت دیابت و پیشگیری از آن است. لازم به ذکر است افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض خطر کم آبی ناشی از سطح گلوکز بالا در بدن هستند.

• ورزش کردن به طور منظم یکی از عواملی است که از آسیب­های چشمی مربوط به دیابت جلوگیری می‌کند. حداقل ۳ بار در هفته و یا به مدت ۶۰ دقیقه در طول روز ورزش کنید. چنانچه به دنبال ورزش منظم هستید، بهتر است که آن را به صورت تدریجی شروع کنید و به یک باره زیاده روی نکنید تا به یکیاره به بدنتان فشار وارد نشود.

• کلسترول بد عامل آسیب به رگ‌های خونی بوده و می­بایست مراقب سطح آن باشید. با انجام آزمایش خون کلسترول بد را کنترل کنید. تمرین و ورزش منظم، نوشیدن آب به اندازه کافی و خوردن غذا‌های سالم اثرات مثبتی در کنترل کلسترول بد خواهند داشت.

در صورت ابتلا به رتینوپاتی دیابتی، درمان‌های مختلفی برای جلوگیری از پیشرفت بیماری و از دست دادن بینایی وجود دارد. این درمان‌ها شامل لیزر درمانی، تزریق دارو به داخل چشم و جراحی است. در صورت ابتلا به آب مروارید یا آب سیاه، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.

چه نوع عینک هایی دیابت چشمی را کاهش می دهد و یا از ابتلا به آن پیشگیری میکند؟

در حال حاضر هیچ نوع عینکی که دیابت چشمی را مستقیماً کاهش دهد و یا از ابتلا به آن پیشگیری کند، وجود ندارد. عینک هایی که می­توانند به افراد مبتلا به دیابت کمک کنند را به صورت مختصر شرح خواهیم داد:

اصلاح عیوب انکساری: دیابت می­تواند باعث تاری دید شود، زیرا قند خون بالا ممکن است به عدسی چشم آسیب برساند. عینک های طبی این تاری دید را اصلاح کرده و وضوح بینایی را به شما بهبود می­بخشد.

محافظت از چشم در برابر نور خورشید:  نور خورشید می­تواند به شبکیه چشم آسیب رسانده و در نتیجه خطر ابتلا به رتینوپاتی دیابتی را در افراد دیابتی افزایش دهد. عینک های آفتابی با عدسی­ های UV  از چشم شما در برابر اشعه های مضر خورشید محافظت می­کنند.

کاهش خستگی چشم:  افراد مبتلا به دیابت بیشتر از افراد دیگر دچار خستگی چشم می­شوند. عینک های مخصوص مطالعه یا کار با کامپیوتر می­تواند با کاهش خیرگی و فیلتر کردن نور آبی، به کاهش خستگی چشم کمک کنند.

نتیجه گیری

دیابت نوعی بیماری است که در آن انسولین در بدن فرد تولید نشده و یا در بدن فرد موجود هست، اما بدن قابلیت استفاده از آن را ندارد. هنگامی که قند موجود در خون شما بیشتر از حد طبیعی شود، احتمال ابتلا به دیابت بسیار افزایش می­یابد. بیماری دیابت با گسترش زندگی شهرنشینی، شیوع بیشتری یافته است. دو نوع دیابت وجود دارد. نوع دوم آن که به‌صورت اکتسابی و وابسته به سبک زندگی افراد بوده، پیوسته در حال گسترش است.

بالا بودن قندخون موجب تورم چشم شده و نتیجه­ی آن ایجاد تغییراتی در بینایی می­باشد. برای درمان تاری دید و بازگشت به حالت طبیعی، باید قندخون نرمال شود و ممکن است درمان و بهبود آن تا مدت سه ماه طول بکشد.

برای پیشگیری از آسیب‌های چشم ناشی از دیابت، می­بایست همواره قند خون در مقدار مناسب تنظیم گردد. ازتوصیه‌های پزشکی پیروی کرده و مواد غذایی مناسب، همراه با داشتن فعالیت و ورزش را جدی بگیرید. آزمایش چشم سالانه توسط پزشک متخصص ضروری است و  نباید به تاخیر انداخته شوند زیرا عدم انجام آزمایش به موقع چشم، آسیب‌های جبران‌ناپذیری در پی خواهند داشت.

چرا خوابیدن با لنز خطر ابتلا به عفونت چشم را افزایش می‌دهد؟

بسیاری از افرادی که برای بهبود بینایی خود از لنز استفاده می‌کنند، نگرانی­هایی در هنگام خوابیدن با لنز دارند. بیشتر این افراد به دلیل عدم داشتن حوصله در بیرون آوردن لنزها از چشم در شب، با لنز به خواب می‌روند. متخصصان دریافته­اند، هنگامی که لنز خود را برای مدت طولانی استفاده می­کنید، به ویژه زمانی که با آنها می‌خوابید، این امر، خطر ابتلا به بیماری به نام کراتیت میکروبی و عفونت قرنیه را افزایش می‌دهد. بیماری عفونت قرنیه توسط باکتری‌ها یا سایر میکروارگانیسم‌ها ایجاد می‌شود و در صورت عدم درمان ممکن است منجر به آسیب جدی چشم یا حتی کوری شود. این عفونت‌ها صرف نظر از نوع لنز اتفاق می‌افتد. یعنی درصورت استفاده از هر نوعی از لنز چه نرم یا سخت، رنگی و یا تجویزی توسط پزشک استفاده نبایست شب‌ها هنگام خواب لنز روی چشمانتان باشد.

اگر با لنز بخوابیم چه مشکلاتی برای چشم ایجاد می‌شود؟

خوابیدن با لنز خطر ابتلا به عفونت چشم را به چند دلیل افزایش می‌دهد. در ادامه مواردی را به اختصار شرح خواهیم داد.

• کاهش اکسیژن:

پلک زدن در طول شب به طور طبیعی اشک را در سطح چشم پخش می­کند و به حفظ رطوبت و سلامت قرنیه کمک می‌کند. اما خوابیدن با لنز، پلک‌ها به طور کامل بسته نمی‌شوند و در نتیجه اشک به طور طبیعی در چشم جریان نخواهد داشت. این امر باعث کمبود اکسیژن در قرنیه شده و  رشد باکتری‌ها و سایر میکروب‌ها را که می‌توانند باعث عفونت چشم شوند، را آسان‌تر خواهد کرد.

• محیط گرم و مرطوب:

چنانچه فضای زیر لنز به طور کامل تمیز نشده باشد، می‌تواند به محیطی گرم و مرطوب تبدیل شود که محیطی مناسب برای رشد انواع باکتری‌ها و قارچ‌ها خواهد بود.

• جذب آلودگی‌ها:

لنزهای تماسی می‌توانند آلودگی‌هایی از قبیل دود، گرد و غبار و مواد آرایشی را جذب کرده و این آلودگی‌ها می‌توانند باعث تحریک چشم و افزایش خطر عفونت شوند.

• جابه جایی لنز:

در هنگام خواب، ممکن است لنز جابجا شده و به پشت قرنیه حرکت کند. این امر می‌تواند باعث خراشیدگی در قرنیه شده و خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهد.

• عوارض جانبی:

برخی ممکن است به مواد موجود در لنزهای تماسی حساسیت داشته باشند و این حساسیت می‌تواند باعث ایجاد التهاب و عفونت چشم شود.

علائم آلودگی چشم

این علائم می تواند شامل مواردی مانند درد، قرمزی، خارش، سوزش، انواع ترشحات، تورم، حساسیت به نور و تاری دید باشد و در صورتیکه هریک از این علائم را مشاهده کردید، در اسرع وقت به چشم پزشک مراجعه کنید. آلودگی چشم ممکن است ناشی از عوامل مختلفی از جمله باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها باشد و چنانچه درمان نشود، می­تواند منجر به مشکلات جدی در بینایی فرد شود.

در اینجا چند نکته برای جلوگیری از آلودگی چشم آورده شده است:

• دست های خود را، قبل از لمس کردن چشم ها، مرتب بشویید.
• از تماس با افراد بیمار خودداری کنید.
• از روتختی و حوله مشترک استفاده نکنید.
• لوازم آرایشی چشم و لنزهای تماسی دیگران را هرگز استفاده نکنید.
• لنزهای خود را طبق دستور تمیز و نگهداری کنید.
• برای محافظت از چشمان خود، استفاده از عینک آفتابی در برابر اشعه ماوراء بنفش پیشنهاد می­شود.
• در صورت داشتن هر گونه مشکل چشمی، در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید.

آیا لنزهایی وجود دارد که بتوان با آنها خوابید؟

لنزهایی وجود دارد که می­توان با آنها خوابید. این کار به شرایط مختلفی بستگی دارد و توصیه می­شود تا قبل از خواب لنز را از چشم خارج کنید.

انواع لنزهایی که می توان با آنها خوابید را در جدول زیر به صورت خلاصه شرح داده ایم.

چطور از لنز خود مراقبت کنیم؟

برای حفظ سلامت چشم و طول عمر لنز، مراقبت صحیح از آنها بسیار مهم است. در اینجا چند نکته کلیدی برای مراقبت از لنزهایتان ارائه می‌شود:

تمیز کردن و ضدعفونی کردن:

هر بار بعد از برداشتن لنزها، آنها را با محلول لنز مخصوص تمیز و ضدعفونی کنید. از آب شیر برای شستشوی لنزها استفاده نکنید، زیرا ممکن است میکروب‌هایی داشته باشد که به چشم آسیب برساند. از دستورالعمل‌های سازنده محلول لنز پیروی کنید. این دستورالعمل‌ها زمان لازم برای خیساندن لنز در محلول، نحوه مالش و آبکشی آنها را به صورت کامل توضیح داده است.مراقب باشید از محلول‌های تاریخ گذشته یا آلوده استفاده نکنید و هرگز لنزهایتان را با آب دهان و یا سایر مایعات غیر استریل تمیز نکنید.

نگهداری:

لنزها را در جای مخصوص لنز که با محلول لنز پر شده است، نگهداری کنید. آن را هر روز با محلول لنز تمیز و ضدعفونی کنید و جای لنز را هر سه ماه یکبار تعویض کنید. لنز خود را به هیچ عنوان در معرض گرما یا نور مستقیم خورشید قرار ندهید.

به نکات مهم زیر توجه داشته باشید

تاریخ انقضای لنز را به خاطر داشته باشید و مراقب باشید از لنزهای تاریخ گذشته استفاده نکنید. به صورت منظم به چشم‌پزشک مراجعه کرده و از سلامت چشمان خود را  اطمینان حاصل کنید.در صورت داشتن هر گونه سوال در مورد لنزهای خود، با چشم‌پزشک مشورت کنید.

خطرات خوابیدن با لنز

• عفونت چشم: خوابیدن با لنز می­تواند خطر ابتلا به عفونت چشم را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
• زخم قرنیه: کمبود اکسیژن در هنگام خواب می­تواند منجر به زخم قرنیه شده و در موارد شدیدتر می­تواند به نابینایی منجر شود.
• خشکی چشم: خوابیدن با لنز می­تواند منجر به خشکی چشم شود.

به طور کلی، بهتر است:

• از خوابیدن با لنزهای تماسی، حتی لنزهای مخصوص شبانه‌روزی، خودداری کنید.
• اگر مجبور به خوابیدن با لنز هستید، حتماً از لنزهای باکیفیت و دارای مجوز استفاده کنید.
• قبل از خواب، لنزها را به طور کامل تمیز و ضدعفونی کنید.
• از محلول‌های لنز مناسب و باکیفیت استفاده کنید.

از چه نوع لنز باکیفیتی استفاده کنیم؟

انتخاب کیفیت لنز، به نیاز و شرایط چشمی شما بستگی دارد و به طور کلی، دو نوع لنز باکیفیت در بازار وجود دارد:

• لنزهای نرم: این لنزها از مواد هیدروژل یا سیلیکون هیدروژل ساخته شده و برای استفاده اکثر افراد مناسب هستند. لنزهای نرم انعطاف‌پذیر و راحت بوده و به راحتی با چشم سازگار می‌شوند.
• لنزهای سخت: این نوع از لنزها، از مواد پلاستیکی سخت ساخته شده که برای افرادی که مشکلات چشمی خاصی مانند آستیگمات شدید یا قوز قرنیه دارند، گزینه­های مناسب‌تری هستند. لنزهای سخت نسبت به لنزهای نرم بادوام‌تر هستند و می‌توانید برای مدت طولانی‌تر از آنها استفاده کنید.

در ادامه به مواردی که باید هنگام انتخاب لنز باکیفیت در نظر بگیرید، اشاره شده­است:

• اولین قدم این است که با یک چشم‌پزشک یا اپتومتریست مشورت کنید تا نیاز چشم شما را بررسی کند. آنها می‌توانند به شما در انتخاب لنزی مناسب‌ کمک کنند.
• لنز باید به راحتی در چشم شما قرار بگیرد و برای شما احساس ناراحتی ایجاد نکند..
• لنزهای باکیفیت از مواد مرغوب ساخته شده و دارای سطح صاف و صیقلی هستند. این لنزها به راحتی تمیز می‌شوند و همچنین رسوبات کمتری را جذب می‌کنند.
• لنزهای باکیفیت معمولاً گران‌تر از لنزهای معمولی هستند، اما به خاطر داشته باشید که لنزهای باکیفیت عمر طولانی‌تر داشته و نیاز به تعویض کمتری دارند.

نتیجه گیری

لنز وسیله­ای برای بهبود بینایی چشم می­باشد، برخی از افراد به منظور تغییر رنگ چشم و یا تقویت چشم از لنزهای رنگی استفاده می­کنند. لنز لایه ای نازک روی اشک بوده و روی قرنیه شناور است. در درمان برخی از بیماری­های چشمی، استفاده از لنزهای طبی نسبت به عینک های معمولی کارآمدتر می­باشد.

بعد از عمل آب مروارید چشم چه بخوریم؟

آب مروارید لکه های تیره رنگی است که در عدسی چشم ایجاد می شود. با افزایش اندازه یا تعداد لکه­ها، لنز چشم به مرور مات می گردد. اولین نشانه این بیماری، تار شدن عدسی می­باشد و با پیشرفت تیرگی و کدر شدن عدسی، بینایی چشم دچار اختلال می­شود. در صورتی که این بیماری را جدی نگیرید و تحت درمان قرار نگیرید منجر به کاهش بینایی و کوری چشم فرد خواهد شد.

تغذیه مناسب نقش مهمی در بهبودی سریع و حفظ سلامت چشم بعد از عمل آب مروارید ایفا می‌کند. شما را با چند گروه از مواد غذایی که بعد از انجام عمل آب مروارید، برای بهبودی سریع­تر چشم خود مفید هستند بیشتر آشنا خواهیم کرد.

• غذاهای سرشار از آنتی‌اکسیدان:

میوه‌ها: توت فرنگی، بلوبری، گیلاس، انار، سیب، مرکبات

سبزیجات: اسفناج، کلم پیچ، کدو تنبل، فلفل دلمه‌ای، بروکلی

آجیل و دانه‌ها: گردو، بادام، تخم کتان، تخم کدو

• غذاهای سرشار از ویتامین A :

هویج، سیب زمینی شیرین، کدو حلوایی،سبزیجات برگ سبز و جگر غذاهایی سرشار از ویتامین A می­باشند.

• غذاهای سرشار از ویتامین C:

مرکبات (مانند پرتقال، گریپ فروت، لیمو)، کیوی، فلفل دلمه‌ای،گوجه فرنگی و توت فرنگی از دسته مواد غذایی سرشار از ویتامین C هستند.

• غذاهای سرشار از امگا ۳:

ماهی‌های چرب (مانند سالمون، قزل آلا، ساردین)، گردو، تخم کتان و تخم کدو مواد غذایی سرشار از امگا ۳ هستند.

• غذاهای سرشار از پروتئین:

مرغ، ماهی، بوقلمون، تخم مرغ، حبوبات و لبنیات مواد غذایی حاوی پروتیئین و مؤثر در بهبودی بعد از انجام عمل آب مروارید می­باشند.

مواد غذایی زیر همچنین در بهبودی بعد از عمل بسیار اهمیت دارند:

• آب نارگیل: آب نارگیل سرشار از الکترولیت‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها است و می‌تواند به بهبود و ترمیم بافت‌ها کمک کند.
• زنجبیل: زنجبیل دارای خواص ضدالتهابی است که می‌تواند به کاهش التهاب و تورم چشم کمک کند.
• بروکلی: بروکلی سرشار از ویتامین C و لوتئین است و برای سلامت چشم مفید هستند.
• ماهی سالمون: ماهی سالمون سرشار از امگا ۳ است و در کاهش التهاب و خشکی چشم بسیار اهمیت دارد.

نکاتی که بعد از عمل آب مروارید بهتر است رعایت کنید به شرح زیر است:

• از یک رژیم غذایی سالم و متعادل پیروی کنید.
• از مصرف غذاهای فرآوری شده، چرب و شور پرهیز کنید.
• نوشیدن مقدار کافی آب را فراموش نکنید.
• از مصرف دخانیات و الکل جداً خودداری کنید.
• در صورت داشتن هرگونه سوال در مورد تغذیه بعد از عمل، با پزشک خود مشورت کنید.

نقشی که خوراکی‌ها در مراقبت‌های بعد از این عمل آب مروارید دارند

غذایی که ما می خوریم نقش بسیار زیادی در بدن ما دارد. در مواردی مانند جراحی و پس از آن که بدن نیاز به ترمیم دارد، تاثیر غذا بر بدن بیشتر خواهد بود. عمل جراحی آب مرواردید نیز از این قاعده مستثنی نیست.از مصرف برخی ازغذاها می­بایست اجتناب کرد تا نتایج بهتری در بهبودی حاصل شود. در واقع مهمترین دلیل پرهیز از خوردن برخی از غذاها پس از جراحی آب مروارید، بهبودی بعد از عمل نیست، بلکه پیشگیری از مشکلات بعد از عمل می­باشد.

یکی از کارهای مهمی که بعد از جراحی آب مروارید می­توانید برای چشمانتان انجام دهید جلوگیری از مسمومیت غذایی است، غذاهایی که باعث مسمومیت غذایی می­شوند، غذاهای معمولی هستند که پس از عمل جراحی آب مروارید باید از آنها اجتناب کنید.

پس از جراحی آب مروارید، از مصرف غذاهایی که پتانسیل ایجاد مسمومیت غذایی را دارند، پرهیز کنید. علاوه بر پرهیز از این غذاها، داشتن رژیم غذایی غنی از غلات و سبزیجات مانند رژیم مدیترانه‌ای می‌تواند به کاهش التهاب سطح چشم کمک کرده، راحت‌تر و البته سریعتر، بهبودی پس از جراحی آب مروارید را تجربه خواهید کرد.

برخی از مشکلات در روند بهبود برش آب مروارید اختلال ایجاد می­کنند و استفراغ یکی از این مشکلات است. زمانی که فشار داخل چشم طبیعی باشد، برش کوچکی که در حین جراحی آب مروارید درون چشم ایجاد می شود، بدون هیچ بخیه­ای مستحکم است. اما چنانچه این فشار نوسان داشته باشد این برش باز شده و می­تواند نشت کند. اگر باکتری روی سطح چشم باشد، نشت برش آب مروارید می­تواند خطر عفونت چشم و یا به عبارتی آندوفتالمیت را افزایش دهد. برای اینکه برش آب مروارید به اندازه کافی بهبود یابد، ( باز نشود و نشت نکند) می­بایست از نوسانات فشار چشم جلوگیری کنیم.

دو فعالیت که می­تواند منجر به نوسان فشار داخل چشم شوندعبارتند از فعالیت ورزشی شدید و خم شدن. حالت تهوع یا استفراغ نیز همین نتایج را به دنبال دارد. در نتیجه افزایش فشار در قفسه سینه و چشم، نوسانات فشار چشم بیشتر می شود و باعث نشت برش جراحی آب مروارید می­شود.

بایدها و نبایدهای تغذیه‌ای بعد از جراحی آب مروارید

همانطور که در ابتدای مقاله اشاره شد، برنامه غذایی مفید و مناسب و یا به عبارت دیگر بایدهای غذایی در بهبود سریع­تر چشم پس از انجام عمل جراحی آب مروارید شامل مصرف انواع میوه و سبزیجات، مواد غذایی پروتئینی و دارای امگا ۳، مواد غذایی حاوی ویتامین­های A و Cو روی، نوشیدن آب کافی می­باشد.

مواردی که در بهبود چشم پس از عمل جراحی نباید انجام داد، در ادامه به صورت خلاصه آورده شده­است.

مصرف غذاهای شور: مصرف انواع غذاهای شور باعث احتباس آب و تورم شود.

مصرف غذاهای چرب: مصرف غذاهای چرب موجب افزایش وزن و فشار خون شده و روند بهبودی را کند می­کند.

مصرف غذاهای فرآوری شده: مصرف غذاهای فرآوری شده، سرشار از شکر، نمک و چربی های ناسالم می­تواند برای سلامتی مضر باشد.

مصرف کافئین و الکل: مصرف کافئین و الکل نیز می تواند باعث کم آبی بدن و خشکی چشم شود.

مصرف دخانیات: مصرف دخانیات موجب آسیب به چشم و کند شدن روند بهبودی شود.

بلند کردن اجسام سنگین: بلند کردن اجسام سنگین می­تواند فشار داخل چشم را افزایش داده و به بخیه ها آسیب برساند.

خم شدن و زور زدن: خم شدن و زور زدن می­تواند در افزایش فشار داخل چشم و آسیب به بخیه ها مؤثر باشد.

رانندگی: تا زمانیکه پزشک معالج اجازه نداده است، نباید رانندگی کنید.

شنا کردن: تا زمانی که پزشک معالج اجازه نداده است، از شنا کردن پرهیز کنید.

مالش چشم ها: مالش چشم­ها می­تواند باعث جابجایی بخیه ها و ایجاد عفونت در چشم شود.

برای اینکه از آب مروارید چشمانمان پیشگیری کنیم چه عینک یا لنزهایی را استفاده کنیم؟

برای پیشگیری از آب مروارید، دو نوع عینک یا لنز می‌تواند مفید باشند:

۱. عینک آفتابی:

اشعه‌ی فرابنفش (UV) خورشید یکی از عوامل خطر ابتلا به آب مروارید است. عینک آفتابی با اشعه‌ی UV را مسدود کرده و از چشمان شما در برابر این اشعه مضر محافظت می‌کند. در هنگام انتخاب عینک آفتابی، به دنبال عینکی باشید که ۱۰۰% اشعه‌ی UV را مسدود کند. عینک‌های آفتابی با عدسی‌های بزرگ‌تر، محافظت بیشتری در برابر اشعه‌ی UV ارائه می‌کنند.

۲. عینک‌های مخصوص:

عینک‌های مخصوصی وجود دارند که برای فیلتر کردن نور آبی ساخته شده­اند. نور آبی، نور مصنوعی است که از صفحه‌نمایش گوشی هوشمند، تبلت و رایانه‌ ساطع می‌شود. برخی محققان دریافته­اند که نور آبی می­تواند در ایجاد آب مروارید نقش داشته باشد. چنانچه صورت مکرر از صفحه ‌نمایش دیجیتال استفاده می‌کنید، می‌توانید از عینک‌های مخصوصی که نور آبی را فیلتر می‌کنند، استفاده کنید.

نتیجه گیری

یکی از بیماری های چشم، آب مروارید است که علت ایجاد آن کدر شدن عدسی چشم می­باشد و موجب تاری دید می­شود.سنین ۶۰ تا ۷۰ سال را زمان ابتلا به این بیماری درنظر گرفته­اند و با بالاتر رفتن سن شدت پیدا می­کند. مقدار کدر شدن عدسی چشم هر فرد با دیگری متفاوت بوده و چنانچه محل کدر شدن از مرکز عدسی دور باشد، ممکن است فرد متوجه ابتلا به آب مروارید در چشم خود نشود.

برشی که درجراحی ایجاد می­شود به قدری کوچک است که بدون بخیه بهبود می یابد. باید توجه داشته باشید از چشم ها در برابر نورهای شدید محافظت کرده و از قطره های چشمی که پزشک تجویز می­کند، استفاده کنید تا موجب جلوگیری از عفونت چشم شوند. از مالش چشم، قرار دادن کف صابون یا شامپو در چشم پرهیز کرده و ورزش هایی که هرگونه خطر ضربه زدن به چشم را دارند، را انجام ندهد. همچنین باید ها و نبایدهای غذایی را در طول دوره درمان بعد از عمل جراحی اهمیت بسیاری در افزایش روند بهبودی خواهد داشت.

آستیگماتیسم یا کژبینی (Astigmatism)، یکی از مشکلات رایج در بینایی است که غالباً به دلیل نقص در شکل و انحنای قرنیه، یا عدسی و یا نامنظمی شکل و انحنای لنز در پشت عنبیه ایجاد می­شود. در این حالت، نور به طور واضح بر روی شبکیه متمرکز نشده و در نقاط مختلف پخش می‌شودو به عبارتی دیگر تنها بخشی از شی در کانون توجه قرار گرفته و بخش های دیگر آن ممکن است مبهم و تار به نظر برسند. آستیگماتیسم به حالتی گفته می­شود که در آن تعدادی از دیوپترهای چشم کرویت خود را از دست داده و می­توانند با نزدیک بینی یا دوربینی چشم همراه باشد. ما این سه عارضه را به عنوان عیوب انکساری چشم می­شناسیم.

علت اصلی آستیگماتیسم چیست؟

همانطور که در پاراگراف اول اشاره شد، علت اصلی آستیگماتیسم، انحنای نامنظم قرنیه و یا عدسی چشم می­باشد. چشم سالم دارای قرنیه و عدسی با انحنای گرد (مانند سطح یک توپ صاف) هستند. این انحنا موجب می­شود تا نور ورودی به صورت مساوی شکسته و در نتیجه تصویری با وضوح بر روی شبکیه و در پشت چشم ایجاد می­کند.اما در چشمی که آستیگمات است، انحنای نامنظم قرنیه یا عدسی، نور را به صورت ناقص خم می­کند و موجب می‌شود تا تصویری تار یا کج و معوج دیده شود.

عوامل ژنتیکی و محیطی نیز می‌توانند در بروز آستیگماتیسم نقش داشته باشند. اگر یکی از اعضای خانواده آستیگماتیسم داشته باشد، احتمال ابتلا به آن در شما بیشتر خواهد بود. برخی از مطالعات نشان می­دهند که قرار گرفتن در معرض نور شدید UV در دوران بارداری یا سنین پایین نیز ممکن است خطر ابتلا به آستیگماتیسم را در فرد افزایش دهد.آسیب به قرنیه یا عدسی چشم در اثر ضربه یا جراحی و همچنین خشکی چشم نیز عواملی هستند که می‌توانند باعث تغییر در شکل قرنیه و ایجاد آستیگماتیسم شود. برخی از بیماری‌های چشمی مانند قوز قرنیه نیز باعث ایجاد عارضه آستیگماتیسم می­شوند.

تشخیص آستیگماتیسم

چشم پزشک به راحتی با نگاه کردن به درون چشم فرد می تواند آستیگماتیسم را تشخیص دهد. آستیگماتیسم ممکن است سبب اختلالاتی مانند دوربینی و نزدیک بینی شود. از آنجا که آستیگماتیسم به آهستگی پیشرفت می کند، بهتر این است که به محض مشاهده و یا احساس تغییرات شدید به چشم پزشک مراجعه کنید.

از علائم آستیگماتیسم میتوان به تاری دید در فواصل مختلف، دوبینی، خستگی چشم، سردرد، مشکل در رانندگی در شب و مشکل در تمرکز اشاره کرد. در زیر راههای تشخیص آستیگماتیسم توسط چشم پزشک به صورت مختصر توضیح داده شده­است.

• معاینه جامع چشم: معاینه جامع توسط چشم پزشک انجام می­شود که شامل چندین آزمایش برای ارزیابی حدت بینایی، عیوب انکساری و شکل قرنیه است.
• تست حدت بینایی: این تست برای سنجش میزان وضوح دید انجام می شود.
• آزمایش انکسار: آزمایش انکسار به منظور تعیین میزان آستیگماتیسم و سایر عیوب انکساری مانند نزدیک بینی و دوربینی انجام می­گیرد.
• کراتومتری: این آزمایش برای اندازه­گیری انحنای قرنیه چشم صورت می­گیرد.
• توپوگرافی قرنیه: این آزمایش برای تهیه نقشه رنگی از سطح قرنیه انجام می­شود و در تشخیص آستیگماتیسم نامنظم بسیار اهمیت دارد.

انواع آستیگماتیسم

به طور کلی آستیگماتیسم را به دو دسته عمده می­توان تقسیم کرد

• آستیگماتیسم منظم
• آستیگماتیسم نامنظم

آستیگماتیسم منظم
این نوع آستیگماتیسم به علت نقص بینایی در محور های قائم چشم بوجود می­آید. اختلاف درجه بین محورها نود درجه است و قرنیه دارای سطح تقریبا یکدستی است. آستیگمات منظم خود به ۵ زیر گروه تقسیم می شود:

• آستیگماتیسم مایوپی ساده
• آستیگماتیسم هایپرمتروپی ساده
• آستیگماتیسم مایوپی ترکیبی
• آستیگماتیسم هایپرمتروپی ترکیبی
• آستیگماتیسم مخلوط

در آستیگماتیسم مایوپی ساده یک چشم بیمار مایوپ بوده و چشم دیگر سالم است. در نوع آستیگماتیسم هایپرمتروپی یک چشم سالم و دیگری هایپرمتروپ است. در نوع آستیگماتیسم مایوپی ترکیبی هر دو چشم بیمار مایوپ هستند، در آستیگماتیسم هایپرمتروپی ترکیبی هر دو چشم فرد هایپرمتروپ و در آستیگماتیسم مخلوط، یک چشم مایوپ دیگری هایپرمتروپ می باشد..

آستیگماتیسم نامنظم
میزان شیوع آستیگماتیسم نامنظم کم بوده و در این نوع آستیگماتیسم سطح قرنیه صاف نمی­باشد. در سطح قرنیه ناهمواری هایی مشاهده می شود که این ناهمواری­ها سبب می­شوند درمان با عینک دشوار گردد.

چه افرادی بیش‌تر در معرض آستیگمات قرار دارند؟

افرادی که سابقه خانوادگی آستیگماتیسم یا سایر اختلالات چشم نظیر قوز قرنیه ، زخم یا نازک شدن قرنیه ،نزدیک‌بینی شدید، دوربینی شدید و یا سابقه انجام برخی جراحی‌های خاص نظیر عمل آب مروارید را دارند بیش­تر در معرض آستیگمات قرار می­گیرند. هیچ راهی برای پیشگیری از آستیگماتیسم وجود ندارد، اما معاینات منظم چشم می‌تواند در تشخیص زودهنگام و درمان آن مژثر باشد.

درمان آستیگماتیسم

• عینک: عینک‌ آستیگمات می‌تواند نور را به طور صحیح بر روی شبکیه چشم متمرکزکرده و تاری دید را بهبود بخشد.
• لنزهای تماسی: لنزهای تماسی آستیگمات مانند عینک عمل می‌کنند که می‌توانند تاری دید چشم را اصلاح کنند.
• جراحی: در موارد شدید آستیگماتیسم، می‌توان از جراحی لیزر برای اصلاح شکل قرنیه یا عدسی چشم استفاده کرد.

از چه نوع عینک هایی برای درمان آستیگماتیسم استفاده کنیم؟

بهترین نوع عینک به نیازهای فردی شما بستگی دارد. با چشم پزشک خود صحبت کنید تا تعیین کند که کدام نوع عینک برای شما مناسب است.

در صورتی که سلامتی چشمانتان برای شما مهم است می توانید با ما تماس بگیرید و روی دکمه زیر کلیک کنید:

در اینجا چند نکته برای انتخاب عینک مناسب برای درمان آستیگماتیسم آورده شده است. مطمئن شوید که نسخه شما به روز است. نسخه چشم شما باید هر یک یا دو سال یکبار به روز شده تا اطمینان یابید که عینک شما قدرت صحیح را دارد. در ضمن قاب هایی را انتخاب کنید که به درستی روی صورت شما قرار بگیرند. عینک باید راحت و ایمن باشد، نباید روی بینی و یا گوش شما فشار بیاورد.

نتیجه گیری

آستیگماتیسم  به دلیل نامنظمی در شکل قرنیه به وجود می­آید. در این عارضه لنز یا قرنیه که در سطح جلویی چشم قرار دارد، انحنا پیدا می­کند و در نتیجه موجب تغییر عبور نور به رتینای چشم و تاری دید می­شود. دو نوع اصلی آستیگماتیسم، آستیگماتیسم قرنیه و عدسی می­باشند. آستیگماتیسم قرنیه از عدم یکنواختی انحنای قرنیه به وجود آمده و آستیگمانیسم عدسی به علت عدم یکنواختی انحنای لنزها رخ می دهد. در زمان انتخاب عینک توجه داشته باشید که از عدسی­های باکیفیت استفاده کنید. عدسی های باکیفیت دید واضح تری را ارائه می­دهند و ماندگاری بیشتری دارند.با چشم پزشک خود در مورد پوشش های عدسی مشورت کنید. پوشش های عدسی می­توانند دید شما را در شرایط خاص نوری مانند رانندگی در شب یا استفاده از رایانه بهبود بخشند.